De coronapandemie heeft op veel collega’s een zware wissel getrokken: in ons werk, maar ook privé met thuisonderwijs, quarantaine en lockdowns. Dat zorgt voor spanningen. Juist in deze tijd is het extra belangrijk om aandacht te hebben voor de stress die jij mogelijk ervaart. Daarom lees je de komende tijd regelmatig over stress. Vandaag stap 1, over wat stress is en hoe je merkt dat de spanning teveel wordt.
Iedereen heeft er mee te maken: stress. Als het in de categorie ‘gezonde spanning’ valt is er niets aan de hand. Sterker nog: gezonde stress zorgt ervoor dat je beter presteert en extra alert bent, bijvoorbeeld tijdens een sollicitatiegesprek of als het druk is in het verkeer. Stress wordt ongezond als je lange tijd onder grote spanning staat. Dat wordt ook wel distress genoemd. Maar hoe weet je dat de spanning echt te hoog oploopt en het tijd is om aan de bel te trekken?
Interne en externe stressoren
Dat is meteen het lastige als je het over stress hebt. Hoeveel last je ervan hebt, hangt af van jouw omgeving, jouw persoonlijkheid en hoe je omgaat met stressvolle situaties. Ben je bijvoorbeeld optimistisch ingesteld, dan ben je vaak minder gevoelig voor stress. Heb je een groot verantwoordelijkheidsgevoel en houd je graag zelf de touwtjes in handen, dan heb je mogelijk sneller last van spanning. Dit noemen we interne stressoren en die zijn dus voor iedereen anders.
Externe stressoren zijn de stressvolle situaties waarmee je te maken krijgt: je bent bijvoorbeeld mantelzorger, de werkdruk is heel hoog of je komt te laat op je werk omdat je in de file staat. Op deze externe stressoren heb je meestal weinig invloed, maar je kunt bijvoorbeeld wel leren om op een andere manier met de situatie om te gaan.
Lichamelijke en mentale signalen bij teveel stress
Er zijn duidelijke lichamelijke en mentale signalen als er sprake is van teveel stress. Zo gaan je bloeddruk en hartslag omhoog, spannen je spieren aan en komt er meer zuurstof in je bloed voor je spieren, hart en hersenen. Dat is heel handig als er sprake is van een directe dreiging, maar als je voortdurend in deze opperste staat van paraatheid bent, dan is er sprake van chronische stress. Dat merk je vaak ook aan hoe je je voelt: je hebt een kort lontje, je piekert, hebt hoofdpijn en bent futloos.
Doe iets aan chronische stress
Chronische stress is slecht voor je gezondheid. Vooral als de balans zoek is tussen spanning en ontspanning. Als je te lang teveel stress ervaart, dan liggen overspannenheid of een burn-out op de loer. Herken je de signalen? Dan is het belangrijk dat je hier iets mee doet. Maak het bespreekbaar, ga met je leidinggevende in gesprek of vraag iemand die je vertrouwt om advies. Breng in kaart welke externe en interne stressoren er bij jou zijn. Kijk of je iets kunt veranderen aan je situatie of aan hoe jij omgaat met de situatie. FiveSteps coach Anja vertelt in de video wat stress volgens haar is.
FiveSteps: beter omgaan met stress
Vind je het lastig om het bespreekbaar te maken met iemand in je (werk)omgeving of kun je wel wat hulp gebruiken? Via het online platform FiveSteps kun je contact leggen met een professionele coach die je kan helpen en adviseren. Anoniem en zonder taboe. Daarnaast biedt FiveSteps cursussen en workshops en krijg je via de app toegang tot verschillende hulpprogramma's en oefeningen.